KỸ THUẬT ĐÀO GỐC CÂY BÓNG MÁT

Khái niệm và Mục đích

Khái niệm

Đào gốc cây bóng mát là quá trình loại bỏ hoàn toàn phần gốc cây sau khi đã chặt hạ, nhằm đảm bảo an toàn, thẩm mỹ đô thị và chuẩn bị mặt bằng để trồng cây mới hoặc sử dụng vào mục đích khác. Quá trình này bao gồm:

• Loại bỏ rễ cây đã chết hoặc không còn phát triển.
• Xử lý hệ thống rễ ăn sâu có thể gây ảnh hưởng đến công trình ngầm hoặc hạ tầng đô thị.
• Cải tạo đất tại vị trí đào gốc để trồng cây mới.

Mục đích

• An toàn giao thông và hạ tầng: Ngăn chặn nguy cơ gốc cây bị mục rỗng, gây sụt lún, ảnh hưởng đến vỉa hè, hệ thống thoát nước, cáp ngầm.
• Thẩm mỹ cảnh quan: Đảm bảo khu vực công cộng, công viên, vườn hoa không có gốc cây chết gây mất mỹ quan.
• Chuẩn bị mặt bằng trồng mới: Cải tạo đất để trồng cây mới, tạo sự phát triển liên tục của hệ thống cây xanh đô thị.
• Phòng ngừa sâu bệnh: Loại bỏ mầm bệnh có thể lây lan sang cây khác.

Yêu cầu Kỹ Thuật

Việc đào gốc cây bóng mát cần tuân theo các yêu cầu kỹ thuật sau:

• An toàn lao động: Công nhân phải được trang bị đầy đủ bảo hộ lao động, gồm găng tay, kính bảo hộ, giày bảo hộ, áo phản quang.
• Xác định chính xác phạm vi gốc cây: Đánh dấu khu vực đào để tránh ảnh hưởng đến công trình xung quanh.
• Bảo vệ hệ thống hạ tầng: Tránh tác động đến đường ống nước, cáp điện, hệ thống viễn thông ngầm.
• Xử lý gỗ thải đúng quy trình: Gốc cây sau khi đào phải được vận chuyển đến điểm xử lý theo quy định, có thể tận dụng để làm phân hữu cơ, mùn gỗ hoặc tái chế.

Quy Trình Thực Hiện

Chuẩn bị dụng cụ và phương tiện

• Dụng cụ thủ công: Cuốc, xẻng, cưa tay, búa, xà beng (dùng cho những gốc cây nhỏ).
• Thiết bị cơ giới (tùy theo quy mô gốc cây): Máy đào, máy cắt rễ, cưa xích, máy bơm nước áp lực cao để làm mềm đất.
• Dụng cụ an toàn: Găng tay chống trơn, giày bảo hộ, dây thừng, biển báo cảnh báo thi công.
• Vật liệu xử lý: Đất màu, phân hữu cơ để cải tạo đất sau khi đào gốc.

Các bước thực hiện

Bước 1: Khảo sát và chuẩn bị mặt bằng

• Kiểm tra hiện trạng gốc cây, đo đường kính gốc và phạm vi rễ.
• Xác định vị trí công trình ngầm như cáp điện, đường ống nước, tránh gây hư hỏng trong quá trình đào.
• Đánh dấu khu vực thi công bằng dây cảnh báo, đặt biển báo nguy hiểm.

Bước 2: Loại bỏ đất xung quanh gốc cây

• Dùng cuốc, xẻng hoặc máy đào loại bỏ lớp đất xung quanh gốc, lộ ra toàn bộ hệ thống rễ chính.
• Đối với đất chặt hoặc đất có đá, có thể sử dụng máy bơm nước áp lực cao để làm mềm đất trước khi đào.

Bước 3: Cắt rễ và nhổ gốc cây

• Đối với gốc cây nhỏ: Dùng xà beng và cuốc bẩy gốc lên sau khi đã cắt hết rễ chính.
• Đối với gốc cây lớn:
  • Dùng cưa xích hoặc máy cắt rễ để cắt bỏ các rễ lớn.
  • Dùng máy đào hoặc tời kéo để nhổ gốc lên.
  • Nếu gốc cây quá lớn hoặc bám chặt vào đất, có thể cắt nhỏ thành từng phần để dễ dàng di chuyển.

Bước 4: Thu gom và vận chuyển gốc cây

• Dùng xe tải hoặc xe cẩu để di chuyển gốc cây về bãi tập kết.
• Phân loại gỗ:
  • Gỗ có thể tái sử dụng (dùng làm vật liệu xây dựng, đồ gỗ).
  • Gỗ mục, không còn giá trị thì nghiền làm phân hữu cơ hoặc đốt bỏ theo quy định.

Bước 5: Cải tạo đất sau khi đào gốc

• Làm sạch hố đào, loại bỏ rễ cây còn sót lại.
• Bổ sung đất màu, phân hữu cơ để cải thiện độ phì nhiêu của đất.
• Nếu cần trồng cây mới, cần chờ 10-15 ngày để đất ổn định trước khi trồng.

Lưu Ý Khi Đào Gốc Cây

An toàn lao động

• Công nhân không đứng gần khi gốc cây được nhổ để tránh tai nạn.
• Sử dụng dây an toàn khi làm việc gần đường giao thông hoặc khu vực có địa hình dốc.
• Không dùng lực quá mạnh hoặc thiết bị nặng khi gần hệ thống hạ tầng ngầm.

Bảo vệ môi trường

• Hạn chế đào đất quá sâu làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái đất.
• Rễ cây và gỗ thải phải được thu gom, không vứt bừa bãi gây ô nhiễm.
• Nếu vị trí đào gốc gần sông, hồ, cần có biện pháp chống sạt lở.

Xử lý gốc cây cứng đầu

• Nếu gặp gốc cây quá lớn hoặc có rễ bám chặt vào công trình, có thể sử dụng phương pháp khoan vào gốc, sau đó bơm dung dịch làm mềm gỗ trước khi đào.
• Đối với cây có rễ phát triển mạnh dưới mặt đường, cần có phương án cắt rễ từng phần để không làm sụt lún đường.

Kết Luận

Kỹ thuật đào gốc cây bóng mát không chỉ đơn thuần là loại bỏ cây cũ mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ hạ tầng đô thị, đảm bảo an toàn và tạo điều kiện cho hệ thống cây xanh phát triển bền vững. Việc thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, tuân thủ an toàn lao động và có biện pháp xử lý môi trường phù hợp sẽ giúp công tác duy trì cảnh quan đô thị đạt hiệu quả cao nhất.