KỸ THUẬT DUY TRÌ THẢM CỎ

Khái niệm về thảm cỏ trong cảnh quan đô thị

Thảm cỏ đóng vai trò quan trọng trong kiến trúc cảnh quan đô thị, góp phần tạo không gian xanh mát, giảm nhiệt độ bề mặt, giữ độ ẩm, ngăn chặn xói mòn đất và lọc không khí. Cỏ có thể được trồng trong công viên, vườn hoa, dải phân cách, đảo giao thông, taluy, sân thể thao, khu đô thị, khuôn viên trường học, bệnh viện và các công trình công cộng khác.

Tùy vào điều kiện khí hậu, nhu cầu sử dụng và mức độ duy trì, một số loại cỏ phổ biến được sử dụng tại Việt Nam gồm:

• Cỏ lá gừng (Axonopus compressus) – Thích hợp cho công viên, khu dân cư, có sức sống mạnh, lá xanh quanh năm.
• Cỏ nhung Nhật (Zoysia japonica) – Loại cỏ cao cấp, thảm dày, lá mịn đẹp, phù hợp với khu vực sân vườn biệt thự, công viên cao cấp.
• Cỏ lạc (Arachis pintoi) – Dễ trồng, hoa vàng đẹp, ít phải cắt tỉa, phù hợp cho dải phân cách, taluy.
• Cỏ Bermuda (Cynodon dactylon) – Phổ biến trên sân thể thao, sân golf nhờ khả năng chịu lực giẫm đạp tốt.
• Cỏ paspalum (Paspalum vaginatum) – Chịu hạn, chịu mặn tốt, thường dùng ở khu vực ven biển hoặc sân bóng đá.

Kỹ thuật duy trì thảm cỏ

Để đảm bảo thảm cỏ luôn trong tình trạng xanh tốt, phát triển đều, cần áp dụng các kỹ thuật chăm sóc dưới đây:

Cắt tỉa và kiểm soát chiều cao thảm cỏ

• Số lần cắt tỉa trung bình:
  • Cỏ thông thường: 18 lần/năm (tức khoảng 3 tuần/lần).
  • Cỏ nhung Nhật: 8 lần/năm do tốc độ sinh trưởng chậm hơn.
• Chiều cao cỏ sau khi cắt:
  • Cỏ lá gừng, cỏ lạc: 7 – 10 cm
  • Cỏ nhung Nhật: 3 – 5 cm
  • Cỏ Bermuda: 2 – 4 cm
• Phương pháp cắt:
  • Sử dụng máy cắt cỏ dạng lưỡi quay hoặc dạng trống tùy theo diện tích khu vực.
  • Không cắt quá sát để tránh làm yếu bộ rễ và giảm khả năng chống chịu của cỏ.
  • Sau khi cắt, thu gom cỏ thừa để tránh làm thảm cỏ nghẹt thở.

📌 Lưu ý thực tế: Cỏ phát triển nhanh trong mùa mưa, cần cắt thường xuyên hơn để tránh mọc lộn xộn. Trong mùa khô, nên cắt ít hơn để giữ độ ẩm tốt hơn.

Tưới nước và duy trì độ ẩm

Tần suất tưới: 138 lần/năm (khoảng 2-3 ngày/lần vào mùa khô, 4-5 ngày/lần vào mùa mưa).

• Lượng nước tưới: 5 – 8 lít/m² tùy vào điều kiện thời tiết.
• Thời gian tưới thích hợp:
  • Sáng sớm (5h30 – 7h) hoặc chiều muộn (16h – 18h) để tránh bốc hơi quá nhanh.
  • Không tưới vào thời điểm nắng gắt hoặc trời đang mưa to.
• Phương pháp tưới:
  • Hệ thống tưới phun sương hoặc tưới dùng vòi phun đảm bảo nước phân bố đều.
  • Tránh tưới mạnh gây xói đất, tràn nước ra đường, ảnh hưởng mỹ quan đô thị.
  • Ở khu vực dốc hoặc taluy, nên áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt để giữ đất tốt hơn.

📌 Mẹo chuyên gia: Nếu không có hệ thống tưới tự động, có thể sử dụng phương pháp tưới nhỏ giọt bằng chai nhựa đục lỗ cắm xuống đất để cung cấp nước từ từ cho cỏ.

Nhổ cỏ dại, kiểm soát sâu bệnh

• Cỏ dại phát triển quanh thảm cỏ gây hại do:
  • Cạnh tranh chất dinh dưỡng với cỏ chính.
  • Tạo điều kiện cho sâu bệnh phát triển.
• Phương pháp nhổ cỏ:
  • Nhổ thủ công với công cụ dầm hoặc liềm, kết hợp làm đất nhẹ.
  • Ứng dụng màng phủ sinh học ở dải phân cách, công viên để hạn chế cỏ dại mọc lại.
• Kiểm soát sâu bệnh:
  • Sử dụng chế phẩm sinh học hoặc dầu Neem để diệt sâu.
  • Tránh sử dụng thuốc trừ cỏ hóa học ở khu vực công cộng vì ảnh hưởng đến môi trường.

📌 Kinh nghiệm thực tế: Nếu thấy cỏ bị vàng lá hoặc có vết cháy, có thể cỏ bị bệnh nấm do tưới quá nhiều hoặc đất thoát nước kém. Khi đó, cần kiểm tra lại chế độ tưới và bổ sung vôi bột để cân bằng độ pH đất.

Bón phân và dinh dưỡng cho cỏ

• Loại phân bón sử dụng:
  • Phân hữu cơ vi sinh: 2 lần/năm vào đầu và cuối mùa khô.
  • Phân NPK (16-16-8): 1 – 2 lần/năm giúp cỏ phát triển mạnh.
• Cách bón phân:
  • Rải đều phân lên mặt thảm cỏ, tránh tập trung một chỗ gây cháy cỏ.
  • Bón phân vào sáng sớm và tưới nước ngay sau đó để phân hòa tan vào đất.
  • Không bón phân khi trời mưa để tránh bị rửa trôi.

📌 Mẹo thực tế: Để kích thích cỏ ra rễ khỏe, có thể bón thêm phân dơi hoặc bột xương động vật để bổ sung canxi và photpho.

Trồng dặm, phục hồi thảm cỏ

• Khi cỏ bị chết do úng nước, dẫm đạp nhiều hoặc cỏ mọc thưa, cần tiến hành trồng dặm.
• Các bước trồng dặm:
  • Cuốc xới đất đến độ sâu 10 – 15 cm, làm tơi đất, bổ sung đất màu (nếu cần).
  • Trồng cỏ theo kiểu nanh sấu với mật độ 5cm x 5cm để cỏ phát triển đồng đều.
  • Nện chặt gốc sau khi trồng để tránh rễ bị bật lên khi tưới nước.
  • Tưới nước hàng ngày trong 7 ngày đầu để giúp cỏ nhanh bén rễ.

📌 Kinh nghiệm: Nếu cần trồng cỏ nhanh, có thể dùng thảm cỏ cuộn thay vì gieo hạt, giúp tiết kiệm thời gian và đạt hiệu quả cao hơn.

Yêu cầu kỹ thuật đối với thảm cỏ đạt chuẩn

✅ Thảm cỏ xanh đều, phát triển tốt, không có vùng trống hoặc loang lổ.
✅ Chiều cao sau khi cắt đạt yêu cầu, không cắt quá sát.
✅ Không có cỏ dại, lá úa, không bị sâu bệnh.
✅ Không có rác thải, gạch đá trên mặt thảm cỏ.

Việc duy trì thảm cỏ đòi hỏi quy trình chăm sóc bài bản và thường xuyên. Một thảm cỏ xanh tốt không chỉ nâng cao giá trị thẩm mỹ của cảnh quan đô thị mà còn góp phần cải thiện chất lượng sống cho người dân.