Kỹ Thuật Trồng, Chăm Sóc Cỏ Trong Cảnh Quan Đô Thị

Tổng quan về trồng cỏ trong cảnh quan đô thị

Cỏ là một thành phần quan trọng trong các khu vực cảnh quan đô thị, bao gồm công viên, dải phân cách, khuôn viên công trình xây dựng, khu du lịch sinh thái và sân vườn biệt thự. Cỏ không chỉ tạo thảm thực vật xanh mát, giảm nhiệt độ môi trường, mà còn giúp hạn chế xói mòn đất, tăng cường khả năng thẩm thấu nước mưa và cải thiện chất lượng không khí.

Các loại cỏ phổ biến trong cảnh quan đô thị bao gồm:

• Cỏ Nhung Nhật (Zoysia japonica) – Cỏ mịn, xanh quanh năm, phát triển chậm, ít cần bảo dưỡng.
• Cỏ Lá Gừng (Axonopus compressus) – Cỏ bản rộng, sinh trưởng nhanh, chịu bóng tốt.
• Cỏ Lông Heo (Paspalum conjugatum) – Phù hợp với nền đất cứng, chịu hạn tốt.
• Cỏ Bermuda (Cynodon dactylon) – Chịu hạn, thích hợp với khu vực có nhiều nắng.
• Cỏ Lạc (Arachis pintoi) – Cỏ bò phủ đất, có hoa vàng đẹp, thích hợp cho thảm cỏ công viên.

Kỹ thuật trồng cỏ

Chuẩn bị đất trồng

Việc chuẩn bị mặt bằng và cải tạo đất trước khi trồng cỏ quyết định đến tốc độ phát triển và độ bền của thảm cỏ. Các bước chuẩn bị bao gồm:

• Dọn dẹp mặt bằng: Loại bỏ cỏ dại, rác thải, đá sỏi, gốc cây, các vật cản trên bề mặt.
• Cải tạo đất: Nếu đất có kết cấu chặt hoặc nghèo dinh dưỡng, cần bổ sung đất thịt pha cát, phân hữu cơ vi sinh hoặc phân chuồng hoai mục.
• San phẳng và tạo độ dốc: Độ dốc tối thiểu 1-2% giúp thoát nước tốt, tránh úng nước làm thảm cỏ chết.
• Bón lót: Sử dụng phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ sinh học (2-3kg/m²), có thể kết hợp vôi bột (1kg/10m²) để khử trùng đất.
• Tưới nước dưỡng ẩm: Đất cần có độ ẩm từ 60-70% trước khi trồng cỏ để đảm bảo cỏ bén rễ tốt.

Các phương pháp trồng cỏ

Có nhiều cách trồng cỏ tùy theo loại cỏ và đặc điểm khu vực:

1. Trồng bằng tấm cỏ (Cấy thảm cỏ)
   • Phù hợp với các khu vực cần phủ xanh nhanh chóng, như công viên, sân thể thao.
   • Cỏ được trồng sẵn trên tấm đất, khi thi công chỉ cần trải đều lên mặt đất đã chuẩn bị.
   • Dùng con lăn hoặc chân dậm nhẹ để đảm bảo cỏ tiếp xúc tốt với đất.
   • Sau khi trồng, tưới nước đều đặn mỗi ngày trong 2-3 tuần đầu.
2. Trồng bằng hom cỏ (Cấy khóm cỏ)
   • Áp dụng với cỏ Nhung Nhật, cỏ Bermuda, cỏ Lá Gừng.
   • Cỏ được cắt thành từng hom nhỏ (3-5 cm) và trồng theo khoảng cách 10-15 cm.
   • Sau khi trồng, cần lèn đất chặt để giữ hom cỏ không bị bật rễ.
3. Gieo hạt cỏ
   • Phù hợp với cỏ Bermuda, cỏ Lông Heo, cỏ Thể Thao.
   • Hạt cỏ được gieo trực tiếp lên đất, sau đó phủ một lớp đất mỏng 0,5-1 cm.
   • Phương pháp này cần tưới nước thường xuyên để kích thích hạt nảy mầm.
4. Trồng cỏ bằng phương pháp thủy canh (Hydroseeding)
   • Áp dụng cho các khu vực mái dốc, taluy, vùng đất khó thi công.
   • Hỗn hợp hạt cỏ, chất bám dính, chất giữ ẩm và dinh dưỡng được phun trực tiếp lên bề mặt đất.
   • Cỏ sẽ nảy mầm và phát triển nhanh chóng mà không cần can thiệp quá nhiều.

Chăm sóc thảm cỏ

Tưới nước

• Giai đoạn mới trồng (2-3 tuần đầu): Tưới 2 lần/ngày vào sáng sớm và chiều tối, mỗi lần 3-5 lít/m².
• Giai đoạn ổn định (sau 1 tháng): Tưới 2-3 lần/tuần, tùy thuộc vào điều kiện thời tiết.
• Mùa khô: Tăng tần suất tưới lên 4-5 lần/tuần.
• Mùa mưa: Giảm tưới, kiểm tra và tạo rãnh thoát nước để tránh úng.

Cắt tỉa cỏ

• Cắt tỉa giúp thảm cỏ dày đẹp, ngăn chặn sự phát triển của cỏ dại.
• Tần suất: Trung bình 2-4 tuần/lần, tùy vào tốc độ sinh trưởng của từng loại cỏ.
• Độ cao cắt:
  • Cỏ Nhung Nhật: 2-3 cm
  • Cỏ Lá Gừng: 5-7 cm
  • Cỏ Bermuda: 3-5 cm
• Sử dụng máy cắt cỏ quay hoặc máy cắt cỏ lưỡi đĩa để đạt hiệu quả tốt.

Bón phân

• Bón thúc lần 1: Sau khi trồng 20-30 ngày, sử dụng phân NPK (5-10g/m²).
• Bón định kỳ: Mỗi 2-3 tháng bón phân hữu cơ hoặc phân NPK (tỉ lệ 10-10-5).
• Bón vào mùa sinh trưởng: Tháng 3-5 và tháng 9-11 là thời điểm cỏ phát triển mạnh, cần bón nhiều phân hơn.

Kiểm soát cỏ dại và sâu bệnh

• Nhổ cỏ dại thủ công mỗi 2 tuần/lần.
• Sử dụng thuốc trừ cỏ chọn lọc (nếu cần) với liều lượng đúng hướng dẫn.
• Phòng trừ sâu bệnh:
  • Sâu ăn lá (Sâu róm, bọ trĩ): Sử dụng chế phẩm sinh học như Neem Oil hoặc thuốc trừ sâu sinh học.
  • Nấm hại (Fusarium, Rhizoctonia): Xử lý bằng thuốc nấm gốc đồng hoặc Trichoderma.

Yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn đánh giá

• Thảm cỏ phải phủ kín 95% diện tích sau 2-3 tháng.
• Chiều cao cỏ đồng đều, không loang lổ.
• Không có cỏ dại, rác thải, lún sụt.
• Không có dấu hiệu sâu bệnh gây hại nghiêm trọng.

Rủi ro và biện pháp phòng ngừa

• Nguy cơ cỏ bị úng nước → Đảm bảo hệ thống thoát nước tốt.
• Cỏ không bám rễ, chết cục bộ → Kiểm tra chất lượng đất trước khi trồng.
• Sâu bệnh hại cỏ → Giám sát định kỳ, xử lý kịp thời bằng biện pháp sinh học.